Aspect Ratio คืออะไร?
เรื่อง และ ภาพ
กวิน สิริจันทกุล
ก่อนอื่นเลย blog นี้จัดอยู่ในหมวด Basic Photography หรือ การถ่ายภาพเบื้องต้น เป็นการอธิบายว่าด้วยเรื่องเกี่ยวกับการถ่ายภาพ เพื่อให้มือใหม่หรือผู้ที่สนใจได้อ่านได้เรียนรู้กันครับ หากอยากรู้เกี่ยวกับเรื่องใดเป็นพิเศษสามารถรีเควสมาได้ทางเพจหรืออินสตราแกรม TuPhoto ได้ตลอดเลยนะครับผม
Aspect Ratio ประกอบด้วยคำสองคำ คือ Aspect ที่แปลว่ามุมมอง และ Ratio ที่แปลว่าสัดส่วน ซึ่งในภาษาไทยเรียกว่า อัตราส่วนภาพ ประกอบด้วย ความกว้าง (แนวนอน) และความสูง (แนวตั้ง) ของภาพโดยเลขทั้งสองตัวจะถูกคั่นด้วยเครื่องหมาย (:) เช่น 3:2 คือภาพนั้นมีความกว้าง 3 ส่วนและความสูง 2 ส่วนเป็นต้น ความจริงแล้ว แล้วสัดส่วนภาพจะเป็นอะไรก็ได้ครับ แต่สัดส่วนที่ใช้กันทั่วไปที่ควรรู้มีอยู่ประมาณ 6 รูปแบบ เลื่อนต่อเพื่อดูคำอธิบายและภาพประกอบอย่างด้านล่างกันเลย! (คลิ้กเพื่อดูภาพใหญ่)
1:1
หลาย ๆ คนอาจจะคุ้นเคยกันใน Instagram เป็นสัดส่วนที่มีความกว้างและความสูงเท่ากัน
3:2
สัดส่วนนี้มีรากฐานมาจากแผ่นฟิล์ม 35มม ซึ่งปัจจุบันกล้องส่วนใหญ่ก็ใช้เซ็นเซอร์ที่มีอัตราส่วนนี้ นอกจากนั้น Golden ratio และ Rule of thirds ก็ถูกใช้โดยสัดส่วนนี้เช่นเดียวกัน
4:3
อัตราส่วนนี้ถูกใช้ในทีวีสมัยก่อนรวมถึงวีดีโอเกมส์และจอแสดงผลอื่น ๆ อีกด้วย กล้องที่ใช้เซ็นเซอร์ที่มีอัตราส่วน 4:3 ก็คือกล้อง micro four-thirds หรือพวกกล้องยี่ห้อ Olympus นั่นแหละครับ
5:4 (10:8)
อัตราส่วนนี้ถูกใช้อย่างแพร่หลายในส่วนของภาพพิมพ์ หรือรูปที่ปริ้นนั่นแหละครับ โดยอัตราส่วนการพิมพ์ทั่ว ๆ ไปจะเป็น 4x5 8x10 16x20 ประมาณนี้ อัตราส่วนนี้ยังถูกใช้เป็นสัดส่วนของรูปแนวตั้งบน instagram (4:5) ด้วยนะครับ
16:9
หรือที่เรียกกันว่า widescreen video standard อัตราส่วนนี้ใช้กันแพร่หลายมากในทีวีสมัยใหม่และจอคอมพิวเตอร์ ในการถ่ายภาพวีดีโอส่วนมากก็ใช้สัดส่วนนี้ด้วยเช่นกัน แต่ไม่ได้รับความนิยมในส่วนของภาพถ่ายเท่าไรนัก
21:9
หลาย ๆ คนอาจจะสงสัยว่าในโรงหนังทำไมจอมันกว้างจัง 21:9 คืออัตราส่วนของภาพในโรงหนังนั่นเองครับ ด้วยความกว้างที่มีเอกลักษณ์นี้เอง จึงทำให้เกิดเทรนการใส่สิ่งที่เรียกว่า Letter Box หรือไอแถบดำ ๆ ด้านบนและล่าง เพื่อทำให้วีดีโอมีกลิ่นอายความเป็น “ภาพยนตร์” มากขึ้นนั่นเอง
เราควรเลือกใช้อัตราส่วนไหนล่ะ?
บนโลกอินเตอร์เน็ตสมัยนี้เรียกได้ว่าจะโพสต์ภาพโดยใช้ aspect ratio แบบใดก็ได้ตามใจชอบ แต่สำหรับบางแอพอย่างเช่น Instagram ก็ยังมีข้อจำกัดอยู่บ้าง เช่นถ้ารูปแนวนอนต้องไม่เกิน 16:9 หรือถ้าแนวตั้งก็ต้องไม่เกิน 4:5 (8:10) แต่ไม่ต้องกังวลจนเกินไปเพราะรูปภาพเราสามารถมา Crop ให้เข้ากับอัตราส่วนที่เราต้องการภายหลังได้เสมอ
Aspect Ratio มีผลอย่างไรกับภาพบ้าง?
อัตราส่วนของภาพ จริง ๆ แล้วเป็นมากกว่าตัวเลขบอกความ กว้าง-สูง การที่เข้าใจอัตราส่วนของภาพสามารถช่วยพัฒนาทางด้านการจัดองค์ประกอบและอารมณ์ของภาพได้อีกด้วย เพราะฉะนั้นก่อนกดชัตเตอร์อย่าลืมคิดสักนิดว่าเราต้องการภาพแบบไหนและต้องจัดองค์ประกอบอย่างไรให้เข้ากับอัตราส่วนที่เราต้องการ
